Kultura klasycyzmu

Osiemnaste stulecie pozostaje w cieniu wydarzeń, które zaszły już u jego schyłku : rewolucji francuskiej i powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
Mimo tego, że zdarzenia te wiązały się z rozkwitem ideii republikańskich epoka oświecenia przebiegała pod znakiem doniosłych reform państwowych, które podejmowali monarchowie absolutni. Potrzebowali oni innych niż dotychczasowe dzieła sztuki.
Z tego powodu wzniesiono wspaniałe pałace, w których panujący tworzyli
krainę szczęśliwości- Arkadię.Eksponowali naturalne piękno przyrody, oraz budowali system pańswtowych szkół artystycznych rozijający młodych artystów.
Z mitów greckich brano wizerunki nagich nimf i bogiń, oraz stylizowano krajobrazy.

W sztuce panował styl- rokoko, który powstał za panowania Ludwika XVI we Francji.
Prąd ten znakomicie wyrażał idee typowe dla oświecenia-racjonalizm, dążenie do spokoju i równowagi oraz pochwały ideałów rzymskiej republiki.
W architekturze francuskiej i angielskiej ceniono wówczas prostotę i harmonijność połączoną z oszczędnością dekoracji.
W stylu francuskim przeważały pełne skrzyżowań żywopłoty, fontanny i tarasy.
Jedną z najbardziej okazałych budowli klasycystycznych okazał się paryski Parteon, wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku przez Jacquesa Germaina Soufflota (1713-1780).

W drudiej połowie XVIII stulecia pojawiało się pragnienie romantyczności, przejawiające się w zainteresowaniu wówczas mało znana epoką - gotykiem. Była to duża odmiana dla miłośników sztuki antycznej, pelnej szlachetnej prostoty i harmonii. Neogotyk był czyms nieznanym, dziwnym i niezrozumiałym.
Przykładem takej budowki jest siedziba Strawberry Hill, którą przebudował architekt Richard Bentley.

Wybitnym artystą XVIII wieku był Maurice Etienne Falconet (1716-1791). Łączył on umiejętnie lekkość i wdzięk rokoka z barokowym zamiłowaniem do uchwycenia ruchu. Tworzył posągi alegoryczne i mitologiczne. Wykonał dla rosyjskiej carycy Katarzyna II słynny pomnik zwany Jeźdźcem Miedzianym, który został ustawiony na placu Seneckim w Petersburgu.
Także rzeźbiarz Jean Antoine Houdon tworzył rzeźby o podobnej tematyce, lecz jego postacie były bardziej delikatne, wurafinowane i smukłe.

Dużą popularność we Włoszech w epoce oświecenia zyskały weduty, czyli krajobrazy ukazujące krajobraz miejski. Wybitnym przedstawicielem tego gatunku był Francesco Guradi (1712-1792). W jego pracach można obejrzeć piękne weneckie ulice i zaułki przesycone światłem i atmosferą nostalgii.
W XVIII wieku w Anglii najwiekszą popularnością cieszyło sie malarstwo portretowe. W tej dziedzinie do perfekcji doszedł Thomas Gainsborough (1727-1788).
Innym znanym artysta-malarzem był Antoine Watteau (1684-1721).

W wieku XVIII bardzo modne były wyroby o lekkich, delikatnych, nieregularnych i niesymetrycznych formach. Wnetrza pałaców i kamienic były zdobione porcelaną z motywami chińskimi, kwiatowymi lub scenami pastoralnymi.
W okresie rokoka szczególnie ceniona była właśnie porcelana.

Sztuka polska została zróżnicowana stylowo. W czasach panowania Augusta II I Augusta III z dynastii Wettinów żywe były tradycje barokowe. Rokoko pojawiło się w latach 30dziestych do 60siatych i rozpoczęło nurt klasycyzmu.
Najwieksza rolę i zasługi na polu kultury i sztuki możemy przypisać ostatniemu monarsze Rzeczpospolitej - Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu (1732-1795). Był on wielkim miłośnikiem klasycyzmu. Z jego inicjatywy, własnie w tym stylu, zwanym klasycyzmem stanisławowskim, dokonano przebudowy m. in. Zamku Królewskiego i Łazienek.
Jedna z najważniejszych budowli XVIII wieku w Polsce jest warszawski kościół wizytek pod wezwaniem św. Alojzego Gonzagi, który powstał w latach 1728-1756). Długi czas budowania i zmiany architektów sprawiły, że dzieło nie jest jednolite.
Za panowania S. A. Poniatowskiego najważniejszą rolę odgrywała architektura oraz wystrój wnętrz. W Pałacu na Wodzie wydawano słynne obiady czwartkowe, na które zapraszano wybitne osobowości epoki, m. in. biskupa Ignacego Krasickiego.
Pałacyk ten był malowniczo usytuowany na wyspie, posiadał dwukondygnacyjna fasadę, balustradę, posągi, boczne pawilony z mostkami.

W Rzeczpospolitej pracowali zarówno malarze zagraniczni jak i polscy. Największa popularnością cieszyło się malarstwo religijne i portretowe. Twórca mlarstwa religijnego był Tadeusz Kontze-Konicz.