Francuskie tragedie i teatry

By wyjść z impasu, poszukiwano nowej drogi. To był cel dla prawdziwych poetów.

Tragedia:
- konflikt miłosny
- konflikt ideologiczny
- potrzeba serca
- potrzeba rozumu.

Teatry:
- zmiany w budowie architektonicznej i wyposażeniu
- wolno stojące budynki
- urządzenia przeciwpożarowe
- urządzenia oświetleniowe
- garderoby dla aktorów
- foyers dla widzów
- bulwarowe
- sceny prywatne u arystokracji.

Prosper Jolyot de Crébillion – pisał, by wywołać zgrozę; dzieła poruszały tematykę zbrodni, kazirodztwa, dzieciobójstwa, przemocy rodzinnych („Radamist”, „Zenobia”).


Houdar de La Motte – ukazywał postacie średniowiecznej Hiszpanii, omawiał przypadki nieszczęśliwej miłości („Inès de Castro”).

Wolter – trafiał do tłumów prostotą akcji wyrazistością postaci, nową interpretacją („Edyp”); pisał o wyprawach krzyżowych, rycerzach chrześcijańskich, muzułmańskiej władzy i miłości niespełnionej („Zaira”).

Pierr Carlet de Chamblain de Marivaux – zwolennik rzeczywistości, odkrył prawdę o ludzkim serce – potrzeba czułości („Triumf Plutusa”, „Wyspa niewolników”, „Nowa kolonia”).

Denis Diderot – człowiek przełomu rozwoju francuskiego teatru; ludzie znali tylko ból i radość, gdyż sztuczne reguły tragedii i dramatu nie pozwalały ich ujawnić. Diderot poświęca sztukę ludziom i ich sprawom. „Teatr nie powinien być pustą rozrywką, lecz wielkim nauczycielem, który nie argumentuje, lecz pokazuje; nie dochodzi swych racji, lecz je unaocznia; przemawia przede wszystkim do serca, wzrusza. Dlatego też autor winien zerwać z tradycyjnym stylem gry, ze śpiewaną recytacją tekstu, z hieratycznym gestem; winien odtwarzać rzeczywiste sposoby mówienia i zachowywania się, wyrażać stany psychiczne kreowanych postaci zgodnie z doświadczeniem życia i prawdopodobieństwem, oprzeć całą swą sztukę na obserwacji ludzi, uczynić ją sztuką realistyczną.” („Fils naturel”, „Père de famille”).

Figaro – człowiek talentu i rozumu, publicysta. Pisanie było atakiem na głupotę, pustotę, nieróbstwo, egoizm i pychę arystokracji, na system sądownictwa i więziennictwa, na Kościół i klerykalną prasę, na policję i administrację monarchii absolutnej. Na cały ancien régime. Figaro nie odniósł sukcesu – odniósł triumf („Wesele”).