- zróżnicowanie gatunków
- krasomówstwo traci na wartości
- proza naukowa uczy się chwytów literackich
- powstawanie słowników i encyklopedii
- powieść czerpie z epopei ludowych, tragedii
- opowiadanie przekształca się w powiastkę filozoficzną
- prozaik = filozof
- doskonałość konstrukcji ma doprowadzić czytelnika do wniosków
- Monteskiusz stał się geniuszem arcydzieł naukowych, w których zawierał styl myślenia epoki
„Nie ma na świecie kraju, gdzie fortuna była równie niestateczna, jak we Francji. Zdarzają się tu co dziesięć lat przewroty, które wtrącają bogatego w nędzę, ubogiego zaś [...] wynoszą na szczyt bogactwa [...] Ci, którzy ściągają podatki, pływają wśród skarbów [...]”
„Powiadają, że nigdy nie można znać królów Zachodu, póki nie przejdą dwu wielkich prób: kochanki i spowiednika [...]”
„Sądząc z obecnego stanu Europy, nie sposób, aby religia katolicka przetrwała w niej bodaj pięćset lat [...]”
Listy perskie (tłum. T. Żeleński)
- Piotr Bayl zmienia erudycję w felieton
„Najbardziej godne uwagi – pisze Bayl – jest to, że choć wszyscy twierdzą, iż kawa nie pozwala ludziom spać (zalecie tej nikt nie przeczy), to jednak nie zauważono, aby od czasu powszechnego jej wprowadzenia mniej ludzi spało w czasie kazań kościelnych niż za czasów naszych przodków...”
Charles Louis de Secondat baron de la Brede et de Montesquieu, Monteskiusz (1689-1755)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz